BTBookstore
Thành viên sáng lập
Oscar Wilde
(1854 - 1900)
Oscar Wilde, tên khai sinh là Oscar Fingal O'Flahertie Wills Wilde. Ông sinh ngày 16 tháng 10 năm 1854 trên mảnh đất Dublin, Ireland và qua đời tại Pháp vào ngày 30 tháng 11 năm 1900.
Oscar Wilde sinh ra trong một gia đình trí thức khá giả, là con thứ hai trong gia đình có ba người con. Cha của Oscar là William Robert Wills Wilde. Ông không chỉ là bác sĩ phẫu thuật mà còn là nhà khảo cổ học được Nữ hoàng Victoria vinh danh. Còn mẹ của Oscar là Jane Wilde, một nhà thơ năng nổ và nhiệt huyết.
Từ nhỏ cậu bé Oscar đã bộc lộ phẩm chất thông minh và đam mê nghiên cứu. Được lớn lên trong môi trường quý tộc Ireland, Oscar Wilde sớm thành thạo tiếng Đức và tiếng Pháp. Đặc biệt, từ khi còn rất nhỏ ông đã bộc lộ niềm đam mê triết học. Tuy nhiên, Oscar Wilde rất nhạy cảm và dễ kích động. Wilde sẵn sàng “gây gổ” với bạn bè nếu có những bất đồng.
Sau khi học xong tại Oxford, Wilde quyết định tới London để lập nghiệp với bạn Frank Miles, một họa sĩ vẽ chân dung nổi tiếng trong giới thượng lưu ở London. Tại đây, ông tập trung vào việc làm thơ và xuất bản tác phẩm đầu tay mang tên Poems vào năm 1881.
Mặc dù cuốn sách không nhận được đánh giá cao từ giới phê bình nhưng nó đã đưa ông trở thành một trong những tên tuổi mới nổi. Năm tiếp theo, năm 1882, nhà văn Oscar Wilde đi từ London đến Thành phố New York để bắt đầu một chuyến thuyết trình ở Mỹ. Tại đây, ông đã có 140 bài giảng chỉ trong vòng 9 tháng.
Cũng trong thời gian này, ông đã tìm cách gặp gỡ một số học giả và nhân vật văn học hàng đầu của Mỹ thời đó như Henry Longfellow, Oliver Wendell Holmes và Walt Whitman. Oscar Wilde đặc biệt ngưỡng mộ Whitman.
Sau khi kết thúc khoảng thời gian tại Mỹ, Wilde trở về nước và bắt đầu ngay một hành trình diễn thuyết khác về Anh và Ireland kéo dài đến giữa năm 1884. Qua các bài giảng, cũng như những bài thơ ban đầu, Wilde tự khẳng định mình là người khởi xướng phong trào nghệ thuật vị nghệ thuật, một lý thuyết nhấn mạnh việc theo đuổi cái đẹp vì lợi ích riêng của nghệ thuật, thay vì thúc đẩy bất kỳ quan điểm chính trị hoặc xã hội nào.
Vào ngày 29 tháng 5 năm 1884, Oscar Wilde kết hôn với một người phụ nữ giàu có người Anh tên là Constance Lloyd, cặp đôi sinh được 2 người con trai. Nhưng cuộc sống gia đình không hợp, vợ chồng chia tay.
Một năm sau đám cưới, Wilde được thuê để điều hành Lady's World, một tạp chí nổi tiếng một thời của Anh. Trong hai năm biên tập Lady's World, ông đã hồi sinh tờ báo từ bờ vực đóng cửa. Sau này, Oscar Wilde tập trung cho việc sáng tác và theo đuổi đam mê viết lách của mình cho đến cuối đời.
Trong khoảng thời gian đang ở đỉnh cao của sự nghiệp văn học, Wilde đã nảy sinh tình cảm với một người đàn ông trẻ tên là Lord Alfred Douglas. Vào ngày 18 tháng 2 năm 1895, cha của Douglas, Hầu tước Queensberry, đã để lại một tấm danh thiếp tại nhà của Wilde có tên "Oscar Wilde: Posing Somdomite," (một lỗi chính tả của sodomite). Mặc dù mối tình với người đồng giới của Wilde là một bí mật, nhưng ông đã kiện Queensberry vì tội phỉ báng. Quyết định đã hủy hoại cuộc đời nhà văn Oscar Wilde.
Khi phiên tòa bắt đầu vào tháng 3, Queensberry và các luật sư của mình đã đưa ra bằng chứng về việc Wilde đồng tính. Quan tòa đã bác bỏ vụ kiện phỉ báng của Wilde và ngược lại, ông bị bắt giữ với tội danh "làm xấu hình ảnh". Wilde bị kết án vào ngày 25 tháng 5 năm 1895 với hai năm lao động khổ sai.
Wilde ra tù vào năm 1897, thể chất suy kiệt, tinh thần cũng bị suy sụp nặng nề. Ông sống lưu vong tại Pháp, sống trong những khách sạn rẻ tiền và căn hộ của bạn bè. Sau này, Wilde đã đoàn tụ trong một thời gian ngắn với Douglas.
Wilde viết rất ít trong những năm cuối cùng này; tác phẩm đáng chú ý duy nhất của ông là một bài thơ ông hoàn thành vào năm 1898 về những trải nghiệm của mình trong tù, "Bản Ballad của Nhà tù Reading" (The Ballad of Reading Gaol).
Oscar Wilde chết ngày 30/11/1900 tại Paris vì bệnh viêm não trong hoàn cảnh nghèo túng. Đám tang của ông do Alfred Douglas đứng ra chủ trì. Mộ phần của Oscar Widle hiện được đặt tại nghĩa trang nổi tiếng Père Lachaise thuộc quận 20 của Paris, Pháp. Đây cũng là nơi yên nghỉ của nhiều danh nhân nổi tiếng như: Honoré de Balzac, Georges Bizet, Frédéric Chopin, Félix Faure, Jean de La Fontaine, Molière. Nơi an nghỉ của ông đã trở thành một điểm thu hút lớn đối với khách du lịch và những người hành hương về văn học.
Là một người có năng khiếu bẩm sinh, các sản phẩm của Oscar Wilde đều mang màu sắc riêng biệt không hề bị pha trộn. Ông là tác giả của nhiều tác phẩm thuộc các thể loại khác nhau như thơ, kịch, truyện dài, truyện ngắn, tiểu thuyết.
Tên tuổi Oscar Wilde và sách của ông cho đến nay vẫn tiếp tục được tái bản và được độc giả nhiều thế hệ đón nhận.
Các tác phẩm của Oscar Wilde được sáng tác ở nhiều thể loại khác nhau. Năm 1881, ông cho ra đời tập thơ đầu tiên. Ngoài viết thơ, Wilde còn làm báo, viết truyện cổ tích và tiểu thuyết. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của Oscar Wilde là "The Picture of Dorian Gray" (Bức chân dung của Dorian Gray).
Ít ai biết được rằng, Oscar Wilde là một thiên tài viết kịch. Ông đã tạo ra các vở kịch nổi tiếng như "Lady Windermere’s Fan" (Quạt của Lady Windermere) vào năm 1892, An Ideal Husband (Một người chồng lý tưởng) và "The Importance of Being Earnest" (Tầm quan trọng của việc trở nên nghiêm túc) vào năm 1895. Ngoài ra, ông còn có vở Salomé được trình diễn ở Paris vào năm 1896.
“Bức chân dung của Dorian Gray” là tác phẩm nổi tiếng nhất - cũng là duy nhất được viết bởi nhà văn Oscar Wilde. Nội dung của cuốn tiểu thuyết xoay quanh một người đàn ông luôn cố gắng để sở hữu bức chân dung của mình khi đã già đi. Vào thời điểm đó, cuốn tiểu thuyết không được đánh giá cao thậm chí là chỉ trích vì nó nói về tình yêu đồng giới. Tuy nhiên, sau này tác phẩm đã được chuyển thể thành phim điện ảnh và gây được tiếng vang lớn.
Thời gian sau này, Oscar Wilde chuyển sang viết kịch. Vở kịch đầu tay của ông là bi kịch tiếng Pháp nhưng sau đó được chuyển sang thành hài kịch kiểu Anh. Tác phẩm cuối cùng của Wilde là vở kịch đi cùng tên tuổi của ông.
"The importance of being Earnest" (Tầm quan trọng của việc trở thành Earnest) ra mắt trên sân khấu vào năm 1895. Nó đã trở thành một bộ phim hài phòng khách nhưng vẫn mẫu mực với phong cách dí dỏm mà sắc sảo về các vấn đề xã hội của Wilde.
Oscar Wilde sinh ra trong một gia đình trí thức khá giả, là con thứ hai trong gia đình có ba người con. Cha của Oscar là William Robert Wills Wilde. Ông không chỉ là bác sĩ phẫu thuật mà còn là nhà khảo cổ học được Nữ hoàng Victoria vinh danh. Còn mẹ của Oscar là Jane Wilde, một nhà thơ năng nổ và nhiệt huyết.
Từ nhỏ cậu bé Oscar đã bộc lộ phẩm chất thông minh và đam mê nghiên cứu. Được lớn lên trong môi trường quý tộc Ireland, Oscar Wilde sớm thành thạo tiếng Đức và tiếng Pháp. Đặc biệt, từ khi còn rất nhỏ ông đã bộc lộ niềm đam mê triết học. Tuy nhiên, Oscar Wilde rất nhạy cảm và dễ kích động. Wilde sẵn sàng “gây gổ” với bạn bè nếu có những bất đồng.
Sau khi học xong tại Oxford, Wilde quyết định tới London để lập nghiệp với bạn Frank Miles, một họa sĩ vẽ chân dung nổi tiếng trong giới thượng lưu ở London. Tại đây, ông tập trung vào việc làm thơ và xuất bản tác phẩm đầu tay mang tên Poems vào năm 1881.
Mặc dù cuốn sách không nhận được đánh giá cao từ giới phê bình nhưng nó đã đưa ông trở thành một trong những tên tuổi mới nổi. Năm tiếp theo, năm 1882, nhà văn Oscar Wilde đi từ London đến Thành phố New York để bắt đầu một chuyến thuyết trình ở Mỹ. Tại đây, ông đã có 140 bài giảng chỉ trong vòng 9 tháng.
Cũng trong thời gian này, ông đã tìm cách gặp gỡ một số học giả và nhân vật văn học hàng đầu của Mỹ thời đó như Henry Longfellow, Oliver Wendell Holmes và Walt Whitman. Oscar Wilde đặc biệt ngưỡng mộ Whitman.
Sau khi kết thúc khoảng thời gian tại Mỹ, Wilde trở về nước và bắt đầu ngay một hành trình diễn thuyết khác về Anh và Ireland kéo dài đến giữa năm 1884. Qua các bài giảng, cũng như những bài thơ ban đầu, Wilde tự khẳng định mình là người khởi xướng phong trào nghệ thuật vị nghệ thuật, một lý thuyết nhấn mạnh việc theo đuổi cái đẹp vì lợi ích riêng của nghệ thuật, thay vì thúc đẩy bất kỳ quan điểm chính trị hoặc xã hội nào.
Vào ngày 29 tháng 5 năm 1884, Oscar Wilde kết hôn với một người phụ nữ giàu có người Anh tên là Constance Lloyd, cặp đôi sinh được 2 người con trai. Nhưng cuộc sống gia đình không hợp, vợ chồng chia tay.
Một năm sau đám cưới, Wilde được thuê để điều hành Lady's World, một tạp chí nổi tiếng một thời của Anh. Trong hai năm biên tập Lady's World, ông đã hồi sinh tờ báo từ bờ vực đóng cửa. Sau này, Oscar Wilde tập trung cho việc sáng tác và theo đuổi đam mê viết lách của mình cho đến cuối đời.
Trong khoảng thời gian đang ở đỉnh cao của sự nghiệp văn học, Wilde đã nảy sinh tình cảm với một người đàn ông trẻ tên là Lord Alfred Douglas. Vào ngày 18 tháng 2 năm 1895, cha của Douglas, Hầu tước Queensberry, đã để lại một tấm danh thiếp tại nhà của Wilde có tên "Oscar Wilde: Posing Somdomite," (một lỗi chính tả của sodomite). Mặc dù mối tình với người đồng giới của Wilde là một bí mật, nhưng ông đã kiện Queensberry vì tội phỉ báng. Quyết định đã hủy hoại cuộc đời nhà văn Oscar Wilde.
Khi phiên tòa bắt đầu vào tháng 3, Queensberry và các luật sư của mình đã đưa ra bằng chứng về việc Wilde đồng tính. Quan tòa đã bác bỏ vụ kiện phỉ báng của Wilde và ngược lại, ông bị bắt giữ với tội danh "làm xấu hình ảnh". Wilde bị kết án vào ngày 25 tháng 5 năm 1895 với hai năm lao động khổ sai.
Wilde ra tù vào năm 1897, thể chất suy kiệt, tinh thần cũng bị suy sụp nặng nề. Ông sống lưu vong tại Pháp, sống trong những khách sạn rẻ tiền và căn hộ của bạn bè. Sau này, Wilde đã đoàn tụ trong một thời gian ngắn với Douglas.
Wilde viết rất ít trong những năm cuối cùng này; tác phẩm đáng chú ý duy nhất của ông là một bài thơ ông hoàn thành vào năm 1898 về những trải nghiệm của mình trong tù, "Bản Ballad của Nhà tù Reading" (The Ballad of Reading Gaol).
Oscar Wilde chết ngày 30/11/1900 tại Paris vì bệnh viêm não trong hoàn cảnh nghèo túng. Đám tang của ông do Alfred Douglas đứng ra chủ trì. Mộ phần của Oscar Widle hiện được đặt tại nghĩa trang nổi tiếng Père Lachaise thuộc quận 20 của Paris, Pháp. Đây cũng là nơi yên nghỉ của nhiều danh nhân nổi tiếng như: Honoré de Balzac, Georges Bizet, Frédéric Chopin, Félix Faure, Jean de La Fontaine, Molière. Nơi an nghỉ của ông đã trở thành một điểm thu hút lớn đối với khách du lịch và những người hành hương về văn học.
Là một người có năng khiếu bẩm sinh, các sản phẩm của Oscar Wilde đều mang màu sắc riêng biệt không hề bị pha trộn. Ông là tác giả của nhiều tác phẩm thuộc các thể loại khác nhau như thơ, kịch, truyện dài, truyện ngắn, tiểu thuyết.
Tên tuổi Oscar Wilde và sách của ông cho đến nay vẫn tiếp tục được tái bản và được độc giả nhiều thế hệ đón nhận.
Các tác phẩm của Oscar Wilde được sáng tác ở nhiều thể loại khác nhau. Năm 1881, ông cho ra đời tập thơ đầu tiên. Ngoài viết thơ, Wilde còn làm báo, viết truyện cổ tích và tiểu thuyết. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của Oscar Wilde là "The Picture of Dorian Gray" (Bức chân dung của Dorian Gray).
Ít ai biết được rằng, Oscar Wilde là một thiên tài viết kịch. Ông đã tạo ra các vở kịch nổi tiếng như "Lady Windermere’s Fan" (Quạt của Lady Windermere) vào năm 1892, An Ideal Husband (Một người chồng lý tưởng) và "The Importance of Being Earnest" (Tầm quan trọng của việc trở nên nghiêm túc) vào năm 1895. Ngoài ra, ông còn có vở Salomé được trình diễn ở Paris vào năm 1896.
“Bức chân dung của Dorian Gray” là tác phẩm nổi tiếng nhất - cũng là duy nhất được viết bởi nhà văn Oscar Wilde. Nội dung của cuốn tiểu thuyết xoay quanh một người đàn ông luôn cố gắng để sở hữu bức chân dung của mình khi đã già đi. Vào thời điểm đó, cuốn tiểu thuyết không được đánh giá cao thậm chí là chỉ trích vì nó nói về tình yêu đồng giới. Tuy nhiên, sau này tác phẩm đã được chuyển thể thành phim điện ảnh và gây được tiếng vang lớn.
Thời gian sau này, Oscar Wilde chuyển sang viết kịch. Vở kịch đầu tay của ông là bi kịch tiếng Pháp nhưng sau đó được chuyển sang thành hài kịch kiểu Anh. Tác phẩm cuối cùng của Wilde là vở kịch đi cùng tên tuổi của ông.
"The importance of being Earnest" (Tầm quan trọng của việc trở thành Earnest) ra mắt trên sân khấu vào năm 1895. Nó đã trở thành một bộ phim hài phòng khách nhưng vẫn mẫu mực với phong cách dí dỏm mà sắc sảo về các vấn đề xã hội của Wilde.
Chữ ký của Oscar Wilde
Các tác phẩm tiêu biểu:
- Poems (1881)
- The Happy Prince and Other Stories (1888, truyện cổ tích)
- Lord Arthur Savile's Crime and Other Stories (1891, truyện)
- House of Pomegranates (1891, truyện cổ tích)
- Intentions (1891, tiểu luận và đối thoại về thẩm mỹ)
- The Picture of Dorian Gray (in lần đầu năm 1890, ra sách 1891, tiểu thuyết)
- The Soul of Man under Socialism (1891, luận chính trị)
- Lady Windermere's Fan (1892, kịch)
- A Woman of No Importance (1893, kịch)
- An Ideal Husband (thực hiện năm 1895, xuất bản năm 1898; kịch)
- The Importance of Being Earnest (thực hiện năm 1895, xuất bản năm 1898; kịch)
- De Profundis (viết năm 1897, các bản khác 1905, 1908, 1949, 1962; thơ dài)
- The Ballad of Reading Gaol (1898, thơ)
Những tác phẩm đã được xuất bản ở Việt Nam:
- Tội ác của Huân tước Arthur Savile và các truyện ngắn khác (Lord Arthur Savile's Crime and Other Stories), Tao Đàn & NXB Văn Học 2015, Thanh Huyền dịch
- Ngôi nhà Thạch Lựu (A House of Pomegranates), Tao Đàn & NXB Văn Học 2016, Minh Nhi dịch
- Hoàng tử hạnh phúc (The Happy Prince and Other Stories), Nhã Nam & NXB Hội Nhà Văn 2016, Nguyễn Thành Châu dịch
- Cổ tích của Oscar Wilde (Trọn bộ): Chàng hoàng tử hạnh phúc - Ngôi nhà Thạch Lựu, NXB Kim Đồng 2017, Nhã Thuyên dịch
- Bức tranh Dorian Gray (The Picture of Dorian Gray), Bách Việt & NXB Văn Học 2019, Thiên Lương dịch
- Họa mi và Hoa hồng, NXB Văn Học 2020, Ngô Thanh Tâm dịch
- Chân dung của Dorian Gray (The Picture of Dorian Gray), Nhã Nam & NXB Hội nhà văn 2021, Nham Hoa dịch
- Nghệ thuật và thợ thủ công, NXB Hội Nhà Văn 2021, Minh Hùng dịch
